Resultaten Winter vogel telling
Wintervogeltellingen 2020-2021
In de winter van 2019-202 begon vrijwilliger Dennis Maas met het inventariseren van vogels in de wintermaanden, met behulp van het door Sovon Vogelonderzoek Nederland gelanceerde telproject LiveAtlas. In de daaropvolgende winter kreeg Dennis Maas versterking van Wil van Gils en is dit telproject voortgezet.
Het doel is om inzicht te krijgen in de soortendiversiteit en de massaliteit van wintervogels binnen de gemeente Geertruidenberg. Binnen elk kilometerhok dat binnen de gemeentegrenzen valt worden alle aanwezige vogels geteld. Elk kilometerhok wordt hierbij gedurende de maanden januari en februari eenmalig bezocht. In kilometerhokken die volledig binnen de gemeentegrenzen liggen worden tijdens het bezoek gedurende één uur alle aanwezige vogels per soort genoteerd. Kilometerhokken die slechts deel binnen de gemeentegrenzen liggen worden korter dan één uur bezocht.
Doordat dit de tweede opeenvolgende winter is dat de wintervogeltellingen zijn uitgevoerd is het mogelijk om een vergelijking te maken tussen beide winters. In de winter van 2020-2021 zijn door de uitbreiding van het aantal vrijwilligers meer kilometerhokken geteld. De nieuw getelde kilometerhokken betreft met name hokken die niet geheel binnen de gemeentegrenzen liggen.
Figuur 1 toont het aantal vogelsoorten per kilometerhok in de winter van 2020-2021. Daarnaast is in kleur weergegeven of er in de betreffende kilometerhokken sprake is van een toe- of afname in de soortdiversiteit ten opzichte van de vorige winter. In kilometerhok 44-35-52 werd met 31 soorten de hoogste diversiteit aan wintervogels vastgesteld. Dit is opmerkelijk te noemen, omdat de winter hiervoor nog slechts 10 soorten werden waargenomen. Kilometerhokken aan de randen van de gemeente scoren laag op de soortdiversiteit. Dit is echter te verwachten, omdat hier niet het gehele kilometerhok is geïnventariseerd. Met betrekking tot de toe- of afname van het aantal soorten per kilometerhok is een sterk wisselend beeld te zien. In totaal voor de gehele gemeente zijn in de winter van 2020-2021 tien soorten meer waargenomen dan in de winter van 2019-2020, met 67 soorten deze winter tegenover 57 in de voorgaande winter. Nieuwe soorten zijn bijvoorbeeld Topper, Blauwe kiekendief, Veldleeuwerik en Patrijs (Figuur 2).
De hoogste aantallen aanwezige vogels werden waargenomen op 2 februari 2021 in de stadskern van Geertruidenberg (478) en op 11 februari 2021 in het buitengebied van Raamsdonk, in de omgeving van de Lageweg (455). Figuur 3 geeft de aantallen weer per kilometerhok en of er sprake is van een toe- of afname opzichte van de winter van 2019-2020. Er is in de meeste kilometerhokken die beide jaren zijn geteld sprake van een toename in het aantal waargenomen individuen.
Figuur 1 Aantal soorten per kilometerhok gedurende de winterperiode 2020-2021 en de trend met betrekking tot het aantal soorten tussen beide winters.
Figuur 2 Patrijzen in de sneeuw tijdens een telling op 10 februari 2020 (Foto: Dennis Maas).
Figuur 3 Aantal getelde vogels tijdens de inventarisaties in de winter 2020-2021 en de trend ten opzichte van de voorgaande winter.
De meest getelde soort tijdens de winter van 2020-2021 was Kauw, gevolgd door Kokmeeuw en Wilde eens (Tabel 1). Wilde eend is hiermee de nieuwkomer in de top 3 en is sinds vorige winter 7 plaatsen gestegen. Zwarte kraai, vorige winter nog in de top 3, is een plaats gezakt. De beschermde Huismus staat, evenals tijdens de vorige winter, op een 7e plaats. Smient is de nieuwkomer in de top 10, ten koste van Knobbelzwaan. De grootste daler binnen de top 10 is Pimpelmees, die zakt van plaats 4 naar plaats 10.
| Positie | Soort | Aantal |
| 1. | Kauw | 909 |
| 2. | Kokmeeuw | 546 |
| 3. | Wilde eend | 421 |
| 4. | Zwarte kraai | 326 |
| 5. | Meerkoet | 322 |
| 6. | Smient | 321 |
| 7. | Huismus | 268 |
| 8. | Koolmees | 234 |
| 9. | Houtduif | 224 |
| 10. | Pimpelmees | 187 |
Tabel 1 Top 10 van waargenomen soorten tijdens winterperiode 2020-2021.
In de winter van 2020-2021 werden in totaal 38 kilometerhokken bezocht, ten opzichte van 22 de voorgaande winter. Zwarte kraai werd in de meeste kilometerhokken waargenomen, 33 van de 38. Koolmees en Ekster waren met 28 en 27 daarna het meest vertegenwoordigd. In totaal 15 soorten werden slechts in één kilometerhok waargenomen.
